هیات ایرانی متشکل از نمایندگان فعال در زمینه ساختمان سازی و گردشگری عام و گردشگری سلامت مورخ 10 و 11 مهر ماه 1402 به سرپرستی دکتر محمدرضا کرباسی مدیر کل ایکریک  جهت حضور در حلال بیزینس فورم کرواسی عازم زاگرب شد.

حلال بیزینس فورم کرواسی برنامه ای دو روزه بین المللی به میزبانی مرکز حلال کرواسی است که تجار از کشورهای مختلف در زمینه حلال در بخش های تولیدی، مالی، فناوری اطلاعات، گردشگری در آن حضور پیدا می کنند.  برنامه مذکور از سال 2021  در حال برگزاری است و 2023 سومین دور برگزاری این برنامه می باشد.

حلال بیزینس فورم توسط وزارت گردشگری، وزرات کشاورزی، وزارت اقتصاد و وزارت امور خارجه و اتاق اقتصاد کرواسی و همچنین مشیخیت جامعه اسلامی کرواسی حمایت می گردد.

مشیخیت جامعه اسلامی کرواسی که بیش از یک قرن پیش تأسیس شد، برای ترویج گفتگوی بین مذهبی، تفاهم، فراگیری و مدارا، به ویژه در میان جوانان فعالیت می کند. مشیخیت جامعه اسلامی کرواسی با اجرای پروژه‌هایی در داخل و بین جوامع مذهبی مختلف، فرصت‌هایی را برای افراد با پیشینه‌های مختلف ایجاد می‌کند تا با یکدیگر معاشرت کنند، یکدیگر را بشناسند، یکدیگر را درک کنند و به یکدیگر احترام بگذارند.از دیگر اهداف این مرکز، ضمانت حلیت محصولات حلال برای مسلمانان است. شعار این مرکز تحت عنوان "حلال نه تنها حلیت یک محصول بلکه سلامت آن را ضمانت می کند" می باشد.

مرکز صدور جواز کیفیت کرواسی (تحت پوشش مشیخت اسلامی کرواسی) در چارچوب یکی از پروژه های جامعه اسلام به عنوان یک موسسه تخصصی جامعه اسلامی در وزارت مدیریت جمهوری کرواسی با هدف اسقرار سیستمی ایجاد شده است که تولید کنندگان و عرضه کنندگان خدمات را قادر می سازد فرآیندهای تولید و محصولات را با برچسب حلال به بازار ارائه کنند.

از جمله فعالیت های آن مرکز، آموزش حلال، صدور جواز محصولات و خدمات حلال، تحقیقات علمی و تخصصی و تبایغ محصولات و تولیدکنندگان مجاز از طریق (رسانه ها، وسایل تبلیغات عمومی، ارائه در نمایشگاه های حلال در کرواسی و سراسر جهان) می باشد.

در افتتاحیه برنامه بیزینس فورم حلال، آقای الدین دوگوویچ مدیر مرکز کیفیت کنترل حلال کرواسی، اسلاویجا اوبرارتو عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان کرواسی، آمر بوکوویج مدیر اجرائی همکاری های جهانی و بانک توسعه اسلامی از کشور عربستان، احسان اووت، دبیرکل موسسه استاندارد و اندازه شناسی کشورهای اسلامی (اسمیک)، مفتی عزیز حسنوویچ رئیس مشیخیت جامعه اسلامی کرواسی، هرواژو بوژانوویچ دبیر وزارت اقتصاد و توسعه پایدار کشور کرواسی سخنرانی داشتند.

در افتتاحیه برنامه، دکتر آلدین دوگونوویچ  مدیر مرکز کیفیت کنترل حلال کرواسی، از اهمیت صنعت حلال گفت و امکان بهره مندی سرمایه گذاران از این صنعت تاکید کرد. دوگوونیچ بیان داشت نیاز به لوگوی حلال در بخش صادرات و تورسیم حائز اهمیت است و موضوعی است که می بایست پرداخت بیشتری به آن شود.

دکتر دوگونویچ به دکتر کرباسی مدیر کل ایکریک خوشامدگویی و به امضای تفاهم نامه مرکز حلال کرواسی و موسسه جهانی حلال (ایکریک) که در سال 1400 صورت گرفت و همچنین فورم تجاری ایران-کرواسی در تاریخ 11 مهر اشاره و از حضار حلال بیزینس فورم جهت حضور در این نشست دعوت بعمل آورد.

در ادامه، نماینده بانک توسعه اسلامی به رشد اقتصاد حلال و اسلام در کشورهای اسلامی و غیر اسلامی اشاره کرد. وی گفت بازار حلال 2-3 تریلیون دلار را به خود اختصاص داده و بازار غذای حلال در میان دیگر بازارها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وی بیان داشت در کشورهایی نظیر ژاپن و تایلند شاهد رشد چشمگیر میزان تقاضا برای بازار حلال هستیم.

به گفته وی، دنیا به رشد در زمینه سیستم مقاومت پایدار حلال و همچنین سرمایه گذاری در زمینه حلال نیاز دارد. کرواسی کشوری در حال توسعه در بخش های مختلف در زمینه حلال می باشد و امید است این نشست نتایج پرباری برای رونق بازار کرواسی داشته باشد.

سپس، دبیر کل اسمیک، به  ارائه توضیحات نقش اسمیک در راستای یکسان سازی استانداردهای قابل قبول در میان کشورهای اسلامی جهت تسهیل تجارت حلال میان کشورهای اسلامی و افزایش کیفیت محصولات حلال پرداخت. اسمیک موسسه ای که مکانیسم لازم برای کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی  و استانداردهای جدید جهت رفع موانع فنی تجاری را فراهم می کند. اسمیک همچنین ارزیابی انطباق را در جهت تسهیل تجارت میان کشورهای اسلامی انجام می دهد.

نماینده اتاق اقتصاد کرواسی نیز ضمن خوشامدگویی به حضار، این برنامه را پلی مناسب جهت ارتباط میان فعالین اقتصادی در زمینه حلال معرفی کرد و اظهار داشت تجارت حلال می تواند از غذای حلال به عنوان بخش عمده سهم حلال از بازار حلال آغاز شود.

نمانیده صنعت گردشگری نیز، با توجه به پتانسیل مناسب زاگرب برای گردشگری، اعلام همکاری در زمینه راه اندازی سیستم گردشگری حلال در کرواسی نمود.

در پایان سخنرانی افتتاحیه، مفتی عزیز حسنوویچ رئیس مشیخیت جامعه اسلامی کرواسی،  از حضار  علاقه مند به فعالیت در زمینه صنعت حلال قدردانی و از حلال به عنوان بخشی جدانشدنی از مذهب یادکرد و بیان داشت حلال بیزینس فورم کرواسی به دنبال تعلیمات اسلامی و در وهله اول یک نشست برای ایجاد ارتباط تجاری حلال میان کشورهای اسلامی است.

روز اول برنامه حلال بیزینس فورم اختصاص به سه پنل، اقتصاد دایره ای و مصرف حلال، تجارت و اقتصاد حلال، ارتباطات و رسانه حلال داشت که دکتر کرباسی در پنل مربوط به اقتصاد دایره ای و مصرف حلال در دو بخش عمومی و تخصصی مربوط به ایران به ایراد سخنرانی پرداخت.

از دیگر سخنرانان این پنل، احسان اووت، دبیرکل موسسه استاندارد و اندازه شناسی کشورهای اسلامی از کشور ترکیه، والد جهانگیر، مدیر انجمن اسلامی تجاری بریتانیا از انگلستان، زوراایمی اومه نائب رئیس زنجیره تامین حلال از سنگاپور، دوبراوکو فولنوویچ مدیر شرکت مرغداری حلال کرواسی بودند.

مشروح سخنان مدیر کل ایکریک در زمینه اقتصاد دایره ای و مصرف حلال به شرح ذیل می باشد.

دکتر کرباسی در خصوص نقش هماهنگی میان مراکز صدور گواهی حلال، مصرف کنندگان و دولت ها در توسعه اقتصاد دایره ای در صنعت حلال عنوان کرد:

محیط زیست و اقتصاد ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. اقتصاد دایره ای با اصول 3R خود در کاهش، استفاده مجدد و بازیافت مواد به وضوح پیوند قوی بین محیط زیست و اقتصاد را نشان می دهد. تعدادی از کشورها قوانینی را برای ایجاد اصل بازیافت اقتصاد دایره ای ارائه کرده اند.

همکاری سه طرف، نهادهای صدور گواهی حلال، دولت و تجارت می تواند منجر به افزایش آگاهی و تعبیه اقتصاد دایره ای در مدیریت تولید و زنجیره تامین شود. دولت ها به ‌عنوان رکن اصلی سیاست‌گذاری و اجرا می‌توانند قوانین و مقرراتی را در راستای اقتصاد دایره‌ای اجرا کنند و تولیدکنندگان و نهادهای گواهی‌دهنده باید اطمینان حاصل کنند که این قوانین به ‌ویژه در فرآیند صدور گواهی حلال به درستی اجرا شده‌اند تا مصرف‌کنندگان با اطمینان از محصولات استفاده کنند.

وی افزود: حدود یک سوم مواد اولیه خوراکی اولیه به دلیل استفاده نادرست پس از برداشت یا به دلیل بلایای طبیعی (تغییرات آب و هوایی، سیل و غیره) هدر می رود. در غیر این صورت زباله ها می توانند حدود 1 میلیارد جمعیت را تغذیه کنند. برای مقابله با چالش زباله، باید الگوهای تولید و مصرف را اصلاح کنیم تا بر رفتار تولیدکنندگان، بازارها و مصرف کنندگان تأثیر بگذاریم. برای دستیابی به یک اقتصاد دایره ای، مدل های توسعه و رشد اجتماعی باید با نظام های ارزشی مذهبی و اخلاقی ما همسو شوند.

چالش اصلی این است که استاندارد حلال واحدی وجود ندارد که در سطح جهانی پذیرفته و اعمال شود. عدم وجود استاندارد جهانی حلال باعث رشد آهسته صنایع حلال جهانی می شود. هماهنگ سازی استاندارد جهانی حلال برای تولیدکنندگان، مراجع صدور گواهی حلال، مصرف کنندگان و دولت سودمند خواهد بود.

استانداردهای هماهنگ با کاهش موانع تجارت، افزایش فرصت‌های بازار، جذب سرمایه‌گذاری و تشویق طرح‌های تحقیق و توسعه  R & Dدر صنعت حلال، رشد صنعت را ارتقا می‌دهند. همانطور که کسب و کارها و ذینفعان رویه های خود را همسو می کنند و بینش خود را مبادله می کنند، محیطی مناسب برای نوآوری و بهبود مستمر ایجاد می کنند.

همکاری های منطقه ای باید بین کشورها شکل بگیرد و هر کشوری در چارچوب توافقات انجام شده به وظایف خود عمل کند. اکو (سازمان همکاری های اقتصادی) را می توان به عنوان نمونه ای خوب نام برد که در آن کشورها می توانند یک برنامه استراتژیک برای اقتصاد دایره ای تدوین کنند.

وی بیان داشت: در خاورمیانه، سیاست جامعی در مورد اقتصاد دایره ای وجود ندارد. در حالی که طبق گزارش اجلاس دولت جهانی، کشورهای خاورمیانه در صورت اتخاذ یک مدل اقتصادی دایره ای می توانند تا سال 2030، 138 میلیارد دلار پس انداز کنند.

در ایران، دولت تلاش هایی را برای دیجیتالی کردن تشریفات، کاهش فرآیندهای اداری و هزینه های مشتریان انجام داده است. به عنوان مثال، سامانه جامع مجوزهای کشور که با مراجعه به یک پلتفرم آنلاین و ثبت درخواست و انجام مراحل به صورت آنلاین تا نتیجه نهایی، حلقه اخذ مجوز کسب و کار (هر نوع) را تسهیل می کند. گواهی حلال نیز از جمله این مجوزها است و متقاضیان می توانند برای درخواست آنلاین گواهی حلال به صفحه مراجعه کنند.

نمونه دیگر تشکیل «شورای سیاستگذاری و راهبری تجارت حلال کالا و خدمات» از سال 1395 در جمهوری اسلامی ایران است.

کشورهای در حال توسعه برای دستیابی به توسعه اقتصادی و تعامل با اقتصاد جهانی باید برنامه های استراتژیک خود را بازسازی کرده و ساختارهای جدیدی ایجاد کنند تا بتوانند با بازارهای جهانی سازگار شوند. و مراکز توسعه فناوری بهترین ابزار برای ارتقای انجام تحقیقات دانشگاهی و همکاری در تدوین برنامه راهبردی مبتنی بر اقتصاد دورانی هستند.

کشورهای OIC را می توان بر اساس سطح توسعه به سه دسته تقسیم کرد: کشورهای توسعه یافته، کشورهای توسعه یافته و کشورهای کمتر توسعه یافته. کشورهای توسعه یافته در OIC باید دانش و تجربه خود را با کشورهای کمتر توسعه یافته به اشتراک بگذارند تا به آنها در ارتقای سطح اقتصادی و فرهنگی خود کمک کنند. در کشورهای عضو OIC در دستیابی به توسعه پایدار شکاف فناوری وجود دارد، بنابراین نیاز به همکاری کشورهای اسلامی و حفظ اکوسیستم وجود دارد.

در پایان نشست روز اول، حضار از  برگزاری  حلال بیزینس فورم قدردانی و شرکای تجاری خود در مینه های فعالیت مربوطه را پیدا کردند.