1-5 : منابع غذایی

1-1-5  :غذاهایی که منبع حیوانی دارند.

1-1-1-5  :حیوانات حلال

      مثال های زیر به عنوان حلال شناخته شده اند:

• حیوانات اهلی از قبیل گاوها، بوفالوها، گوسفند، بز، شتر، جوجه، غاز، اردک و بوقلمون.

• حیوانات وحشی غیرلاشخور، از قبیل آهو، گوزن، بزکوهی، گاو وحشی، گور خر

• پرندگان غیرلاشخور، از قبیل کبوتر، گنجشک، بلدرچین، سار، حواصیل(ماهیخوار)، شتر مرغ، ملخ ها

2-1-1-5  : حیوانات حرام

     مثال های زیر به عنوان حرام شناخته شده اند.

• خوک، مار، میمون و حیوانات مشابه

• حیواناتی که با نام خدا ذبح نمی­شوند.

• حیواناتی که مطابق با احکام اسلامی ذبح نمی شوند.

• گوشت حیواناتی که توسط حیوان دیگری کشته شده است. (مردار)

• حیواناتی که دارای دندان تیز یا عاج هستند و برای کشتن مهاجمین استفاده می کنند، از قبیل ببر، خرس، فیل، گربه، گرگ، شیر، پلنگ، شغال، خرس، روباه، سنجاب، سمور، کفتار، راسو، خز، موش­کور، سگ و اسب آبی...

• پرندگان شکاری از قبیل قوش، شاهین، باز، کرکس، کلاغ، کلاغ سیاه، زغن، جغد

• همچنین مارمولک، حلزون  و کلیه حشرات

• کلیه حشرات، موش، کروکودیل و تمساح

•  حیواناتی  که کریه و مشمئز کننده به نظر می رسند شبیه عقرب، مگس، کرم، کنه، عنکبوت و دیگر حیوانات مشابه

• حیواناتی که کشتن آنها در اسلام نهی شده از قبیل زنبور عسل، زنبور و دارکوب

• حیوانات جّلال (حیوانات حلالی که عادت به خوردن مدفوع انسان دارند).

• حیوانات حلال گوشتی که با شیر خوک پرورش یافته اند.

3-1-1-5  : حیوانات مکروه

 موارد زیر مکروه شناخته شده اند(آنها حرام نیستند اما باید طبق احکام اسلامی از خوردن آنها اجتناب شود، بنابراین چنانچه مصرف شوند باید بسیار واضح بر روی این گونه غذاها برچسب زده شود)

 اسب، الاغ، قاطر، حیوانی دو رگه از اسب ماده و الاغ  نر می باشد.

2-1-5  : حیوانات آبزی :

     کلیه ماهی های پولک دار، میگو و تخم ماهی های پولک دار حلال هستند.

     کلیه پستانداران دریایی از قبیل نهنگ­ها، دلفین ها، شیرهای دریایی، گاو دریایی، سموردریایی­حرام شناخته شده­اند.

3-1-5  : حیوانات دوزیست :

    کلیه حیوانات دوزیست حرام هستند.

4-1-5  :غذاهای­دارای منبع گیاهی

    گیاهان سمی و فرآورده های آنها که برای سلامتی مضراند، حرام هستند، مگر اینکه مواد سمی و مواد زیان آور جدا شود.

5-1-5  : خون و دیگر مواد منشاء گرفته انسانی یا حیوانی

    هر گونه ای از خون و فرآورده های ساخته شده از آن حرام است. هر گونه مایع و ماده ترشح شده از روزنه های بدن انسان یا حیوان از قبیل ادرار، جفت، مدفوع، استفراغ، چرک، منی (اسپرم) و تخمک و اسپرم حرام است.

     هیچ یک از اعضا و مواد بدن انسان حلال نیست و نباید حتی به صورت تصادفی یا سهوی وارد غذای حلال شود.

6-1-5 : قسمت های حرام حیوانات حلال گوشت

    15 بخش از اعضای بدن حیوانات حلال گوشت، حرام شناخته شده اند از قبیل :

    خون، مدفوع، مثانه، زهدان(تخمدان)، نخاع، طحال، آلت مذکر، آلت مادگی(رحم)، تخمدان و بیضه، لنفاوی، کیسه صفرا، وتر عضلانی پشت گردنی، کیسه بین انگشتی، عدسی و مردمک، غده هیپوفیز

7-1-5 : مواد حرام دیگری وجود دارند که بعنوان حرام شناخته شده اند :

خاک ، لجن و لای (گل)

2-5 : قوانین ذبح :

1-2-5  : تعیین یک مرجع صاحب نظر در غذای حلال :

رسیدگی و یا نظارت توسط یک مرجع   معتبر مرکزی صاحب نظر در موضوع غذای حلال شامل ذبح بر پایه ارزشهای مشترک اسلامی و قوانین این استانداردها که توسط هر کشور طرح ریزی می شود.

2-2-5 : رفاه حیوانات از جنبه اسلامی :

• در شریعت اسلام  بسیارتوصیه شده است که از آزار حیوانات خودداری شود. این بند  به 2 گروه تقسیم بندی می­شود.

مستحب‌ :                                                 

   1. قبل از ذبح به حیوان آب داده شود.

   2. از چاقوی بسیار تیز استفاده شود.

   3. بریدن سریع و بدون تنش باشد.

مکروه :

  1. قبل از آنکه کاملاً حیوان مرده باشد، پوست حیوان کنده شود.

  2. هنگام ذبح حیوان توسط کشتار کننده بالا کشیده شده باشد.

  3. بریدن نخاع (مغز حرام) حیوان قبل از مرگ کامل حیوان.

  4. انجام عمل­ذبح­در­مقابل­حیوانات دیگر

3-2-5 : شرایط حیواناتی که ذبح خواهند شد:

  1. از حیوانات حلال باشند.

  2. گواهی صادر شده توسط یک دامپزشک را دارا باشد که تایید کند، حیوان ذبح شده سالم می باشد.

  3. حیوانی که ذبح می شود، باید زنده بوده و یا تا زمان ذبح باید زنده باشد.

   4. تا مدتی قبل از ذبح حیوان باید با غذای پاکیزه و تمیز(عاری از هر گونه زباله انسانی) تغذیه شده باشد. این مدت زمان بصورت حداقل 3 روز برای جوجه­ها و حیوانات مشابه و 4 روز برای گوسفند و حیوانات مشابه و 10 روز برای گاو و حیوانات مشابه می باشد.

4-2-5 : کشتار کننده :

1. کشتار کننده باید مسلمان باشد و از نظر عقلی سالم و از احکام اصلی و شرایط مربوط به ذبح حیوانات آگاهی کامل داشته باشد.

 2. کشتار کننده نباید در حال احرام (در جریان انجام زیارت کعبه ) باشد.

3. کشتار کننده باید گواهی ذبح حلال صادر شده از مقام مرجع با صلاحیت و شناخت آن استانداردها بر پایه گذراندن واحد آموزشی و نتیجه آزمون موفقیت­آمیز به صورت کتبی و عملی را دارا باشد.

4. آنها همچنین ملزم به رعایت کلیه مقررات مربوط به مولفه های ناظران متخصص امور در سلامت، پاکیزگی، مراعات  اصول بهداشت و احکام ذبح را دارا باشد.

 5. عمل ذبح باید توسط مسلمان انجام شود در غیر اینصورت به هر روشی حلال نخواهد بود.

6. عمل ذبح و کلیه مراحل بعدی باید توسط یک سرپرست و تایید شده از سوی ناظر اسلامی(ناظر مسلمان آموزش دیده)انتخاب شده از سوی مرجع مولفه غذای حلال انجام شود.                           

7. در کشورهای غیر مسلمان عمل ذبح و کلیه مراحل بعدی در صورتی می تواند قابل قبول باشد که این مراحل توسط یکی از مراجع ناظر مولفه های غذای حلال از اعضای سازمان کنفرانس اسلامی باشد.

5- 2 - 5 : ابزار و ادوات ذبح:

1. خطوط ذبح، ابزار و ادوات باید پاکیزه  و بدون نجاست بوده و تنها برای هدف ذبح حلال استفاده شوند.

2. چاقوی ذبح باید تیز و پاک و آهنی بوده و تنها برای هدف ذبح حلال استفاده شود. 

3. استخوان، ناخن و دندان نباید بعنوان ابزار ذبح استفاده شود.

6- 2 - 5 : مکان ذبح :

 مکان ذبح باید دارای پیش شرط لازم، تعریف شده در بندهای 3-2 تا 1-2 (22000ISO­یا ­کدکس1َCAC/RCP) را دارا باشد.

1.  مساحت زمین که فضای راحتی را برای انجام بازرسی سلامت و بهداشت دارا باشد.

2.  در ورود به منطقه مخصوص ذبح، سیستم زنجیره قرقره ای بصورت  اتوماتیک برقی یا بصورت دستی عمل کند که به منظور آویزان کردن حیوان استفاده می شود.

3.  سیستم ریلی مجهز به زنجیره قرقره ای که بصورت اتوماتیک، قابل حرکت یا بصورت دستی عمل کند که تسریع کار را سبب می شود.

4.  سکوی بارگیری قابل حرکت یا ثابت و سطح بارگیری خصوصاً برای گاوها(احشام و اغنام) و بز و گوسفند، که به کارگران کمک می کند تا پوست کندن و آماده سازی لاشه با سهولت و اثر بخشی انجام شود.

5.  منطقه سنجش وزن

6.  شستشوی لاشه (فشار زیاد آب، ترجیحاً اتوماتیک)

7.  مخازنی که به طور تمام وقت به منظور شستشو، ضد عفونی یا گند زدایی کردن ابزار آلوده (چاقو، آویز کننده ها، و...) پر از آب داغ باشند و در دستشوئی آشپزخانه محفظه هایی جهت نگهداری مایع گندزدا (ضدعفونی کننده ها) به یک قلابی که با زانو و یا پا عمل کند، مجهز باشد.

8.  منبع آب پر فشار پاکیزه باید بطور تمام وقت در دسترس باشد.

9.  کلیۀ مایعات ضد عفونی (گندزا) و مواد پاک کننده باید مناسب برای استفاده در بخش غذای  حلال باشد ( و نباید اجزاء حرام تولید کند از قبیل الکل).                                                           

(توجه : در صورتی که استفاده  چنین موادی قابل اجتناب است، شستشو، پاک کردن و نظافت مطابق با احکام شریعت اسلامی مقدم بر آغاز کار می باشد.)                                                        

10.  عمل ذبح و مراحل بعدی آن باید در محل فراهم شده برای محصولات حلال انجام شود. کلیه  فضاهای در نظر گرفته شده، باید از انجام دیگر فعالیت ها در آن منطقه جدا باشد.

7- 2 - 5 : مواد بیهوش کننده :

مواد بیهوش کننده توصیه نمی شود.

درصورتی که از روش بیهوشی استفاده می شود، باید به این مسئله توجه کرد که حیوان قبل از انجام ذبح نمیرد و بایستی مطابق با آسایش حیوان و مقررات اسلامی باشد و نباید سبب استرس و رنج حیوان شود.

8- 2 - 5 : مراحل ذبح :

شیوۀ ذبح حیوانات باید مطابق با قوانین و حقوق و رفاه حیوانات طبق آئین اسلامی باشد.

1-8- 2 - 5 : شیوه ذبح حیوانات

1-1-8- 2 - 5 : پاکیزگی و شتسشوی حیوانات :

 حیوانات فرستاده شده به جهت ذبح، باید عاری از مدفوع، ادرار و گل باشند.

حیوانات کثیف باید در چراگاه یا جایی که در دسترس است یا جایی که برای این منظور در نظر گرفته شده شستشو داده شوند و از ذبح حیواناتی که هنوز خیس هستند، جداً خودداری شود.

2-1-8- 2 - 5 : خودداری از آمیختن حیوانات متفاوت :

 مراقبت بخصوصی باید به منظور اجتناب از آمیختن گروههای مختلف حیوانات در زمان شستن و همچنین در جریان انتقال آنها به منطقه ذبح صورت بگیرد .

3-1-8- 2 - 5 : بررسی سلامت حیوانات قبل از ذبح :

 حیواناتی که ذبح خواهند شد، قبل از آن، باید تحت آزمایش سلامت قرار گیرند. این آزمایش، شامل تشخیص سن، حاملگی و تشخیص بیماری که از ذبح ممانعت می کند، همچون: (سیاه زخم، بیماری هاری)، بیماری های واگیردار و هر گونه بیماری در حال تب، آن دسته از حیواناتی که بیمار هستند و یا مشکوک به بیماری بوده فوراً در منطقه ای جداگانه قرار گرفته و سپس تشریفات قانونی و شرعی آن انجام خواهد شود.

این مسئله را باید به خاطر داشت که بیماری هایی از قبیل تشنج ( کزاز) یا هاری را می توان به آسانی زمانی که حیوان هنوز زنده است، تشخیص داد و این گونه بیماری ها ممکن است بعد از ذبح قابل تشخیص نباشد و شناخته نشود.

ضمناً حیواناتی که یک سوم حاملگی را گذرانده اند، نباید ذبح شوند.

4-1-8- 2 - 5 : هدایت حیوانات به محوطه ذبح :

حیواناتی که ذبح خواهند شد، باید توسط پرسنل واجد شرایط به محوطه برده شوند و هنگام بردن آنها ضربه بسیار آرامی با دست یا با چوب به پای آنها وارد شود یا چرخانیدن دم آنها اگر حیوان گاو باشد و بعنوان شیوه عادی استفاده از برق ولتاژ پائین نیز با رعایت راحتی و حق شناخته شده طبق ضوابط اسلامی، برای ذبح در نظر گرفته شده است.

در انتهای راهرویی که حیوانات به سمت محوطه ذبح می روند، باید مطمئن باشید حیواناتی که در خط انتظار هستند، آن دسته از حیواناتی که ذبح می شوند را نمی بینند که می توان با استفاده از پرده متحرک یا سیستم جداسازی، این کار انجام شود. اگر چنانچه حیوانات از فاصله 120 کیلومتری به محوطه ذبح می رسند، باید ابتدا به آنها اجازه استراحت قبل از ذبح داده شود.

  5-1-8- 2 - 5 : شیوه ذبح :

1.  حیوانی که ذبح خواهد شد، باید پس از آنکه خوابیده و یا آویزان بر روی هر قسمت از بدن راست و یا چپ شد،  گردن، قفسه سینه و شکم حیوان رو به قبله قرار گرفته باشد. (موضوع اصلی این است که گردن، قفسه سینه و شکم حیوان باید رو به قبله قرار گرفته باشد نه سمتی که حیوان بر روی آن دراز کشیده).

به این موضوع باید دقت شود که کمترین آزار به حیوان برسد تا زمانی که حیوان آویزان و یا بر روی زمین دراز می­شود و نباید در این شرایط زیاد منتظر بماند.

2.  در زمان انجام عمل ذبح، کشتارکننده باید کلمه بنام خدا (بسم الله الرحمن الرحیم) را زمزمه کند در زمان انجام ذبح، کشتار کننده باید واضح ( نه بصورت زمزمه) کلمۀ ”بسم الله“ که به معنی بنام خداست یا ”الله اکبر“ که به معنی خدا بزرگ است را بلافاصله قبل از ذبح، ذکر کند و نباید هیچ نام دیگری غیر از کلمۀ الله بکار ببرد. در غیر این صورت ذبح حرام است و نباید هیچ نام دیگری غیر از این نام استفاده شود. یاد و ذکر نام خدا باید هر بار برای یک حیوان یا برای یک گروه بصورت دائمی استفاده شود، اگر به هر دلیلی در عمل ذبح وقفه افتاد و قطع شد، باید نام خدا دوباره ذکر شود.

(توجه : عمل ذبح شتر باید فقط به طریق ”نحر“ صورت گیرد.)

3.  عمل ذبح برای هر حیوان فقط یک بار باید انجام شود. در جریان عمل ”بریدن“ چاقوی ذبح نباید از روی حیوان برداشته شود تا زمانی که عمل ذبح انجام شود.

4.  عمل ذبح باید با برش در روی گردن، از زیر حنجره و بعد از حنجره تا آخر گردن حیوان انجام شود.

5.  عمل ذبح باید از نای، مری و دو شاهرگ شریانی و سیاهرگ های ریز گلویی به جهت تسریع خونریزی و مرگ حیوان انجام شود. عمل خونریزی باید خود به خود و کامل باشد.

6-1-8- 2 - 5 : شستشو و نظافت لاشه بعد از ذبح :

شستن خون های اضافه به قدر امکان برای به حداقل رساندن ورود خون به زنجیره غذایی.

7-1-8- 2 - 5 : معاینه سلامتی لاشه و احشاء :

معاینه سلامتی لاشه و احشاء بایستی طبق مقررات و قوانین