یازده اصل کلی پذیرفته شده مربوط به حلال و حرام در اسلام راهنمای مسلمانان در زندگی است.
 اصل مهم این است که استفاده از هر آنچه خداوند آفریده مجاز می باشد به استثناء چند مورد که بطور خاص ممنوع شده اند.
مجاز و غیرمجاز دانستن تنها حق خداوند است. هیچ انسانی هر چند متقی یا قدرتمند نمی تواند این امر را حق خود بداند و در دست گیرد.

• ممنوع کردن آنچه مجاز دانسته شده و مجاز دانستن آنچه که از آن منع شده به مثابه قایل شدن شریک برای خداوند است.
• دلیل اصلی ممنوع کردن برخی موارد ناپاکی و مضر بودن آن است. فرد مسلمان احتیاج به دانستن دقیق این موضوع ندارد که چرا و چگونه چیزی را که خداوند منع نموده است ناپاک یا مضر است. دلایل آن ممکن است آشکار و یا نهان باشد.
•  آنچه مجاز دانسته شده است کفایت می کند و آنچه از آن منع شده است غیرضروری است. خداوند تنها از آنچه که غیرضروری و زائد است منع نموده است و در عین حال به جای آنها آنچه را که بهتر است جایگزین کرده است.
•  هر آنچه که موجب می شود چیزی غیرمجاز و ممنوع گردد، خود غیرمجاز است. اگر چیزی منع شده باشد، هر چه که منجر به ممنوعیت آن گردد نیز غیرمجاز است.
•  آنچه که غیرمجاز خداوند را به ناروا مجاز نماید ممنوع است. قانونی و مجاز دانستن چیزی را که خداوند از آن منع کرده با دلایل غیرموجه غیر قانونی است. همچنین غیرقانونی و غیرمجاز نشان دادن آنچه را که خداوند آنرا مجاز دانسته است نیز ممنوع است.
• نیات خوب آنچه را که غیرمجاز است نمی پذیرد. هر گاه عمل مجاز یک فرد معتقد با نیت خوب همراه شود، عمل وی عبادت محسوب می گردد. هر چقدر نیت خیر باشد و هدف شریف و والا باشد، آنچه را خداوند حرام دانسته است حرام باقی می ماند. اسلام استفاده از ابزار حرام را حتی برای رسیدن به نتیجه در خور ستایش مورد تایید قرار نمی دهد. در واقع، اسلام نه تنها بر شریف بودن هدف، بلکه بر انتخاب ابزار مناسب برای نیل به هدف نیز تاکید می نماید. ضرب المثل هایی نظیر «هدف وسیله را توجیه می کند» و یا «حق خود را بدست آور ولو با عمل ناصواب» مورد قبول اسلام نیست. قوانین اسلامی از ما می خواهد که حق را فقط با ابزار صحیح بدست آوریم.
• بهتر است از آنچه در موردآن شک و تردید داریم احتراز نمائیم. بین چیزهایی که به روشنی مجاز و قانونی است و آنچه که به روشنی و وضوح غیرمجاز و غیرقانونی است محدوده ای خاکستری وجود دارد، که محدوده موارد مشکوک است. از نظر اسلام اجتناب از آنچه مورد شک و تردید است و اجتناب از آنچه که بوضوح غیرمجاز است پرهیزکاری محسوب می شود. حضرت محمد (ص) فرموده اند: حلال و حرام روشن است و مابین این دو چیزهای خاصی وجود دارد که مورد شک و تردید است. بسیاری از مردم نمی دانند که آیا چنین مواردی حرام یا حلال است. هر کسی که از انجام این کارها اجتناب نماید از نظر دین و وجدان خود بی گناه است. هر کس به انجام اعمال مورد شک و تردید مبادرت ورزد ممکن است در وادی اعمال غیرمجاز و حرام وارد شود. عمل این افراد شبیه عمل فردی است که می خواهد حیواناتش را در کنار منطقه ممنوع پرورش دهد. چنین فردی هر لحظه ممکن است قدم به منطقه ممنوعه بگذارد. در واقع محدوده هایی را که خداوند ممنوع کرده است غیرمجاز هستند.
• همه افراد از موارد غیرمجاز بطور یکسان منع گردیده اند. قوانین اسلامی برای تمامی نژادها، مرام ها و زن و مرد بطور یکسان قابل اعمال است. مزیت و ارجحیتی برای گروه خاصی وجود ندارد. در واقع، در اسلام گروه خاص و ممتاز وجود ندارد لذا سوال در خصوص افراد و گروههای خاص و ارجح مطرح نمی باشد. این اصول نه تنها در بین مسلمانان بلکه بین مسلمانان و غیرمسلمان نیز به مورد اجرا گذاشته می شود.
•  نیازها و ضرورت ها موارد استثناء را مشخص می کنند. محدوده موارد ممنوع شده در اسلام بسیار باریک است، اما تاکید زیادی بر رعایت این موارد شده است. در عین حال، اسلام نسبت به مقتضیات زندگی، اهمیت موارد مذکور و میزان توانایی و ظرفیت انسان برای رویارویی با آنها بی اعتناء نیست.

به فرد مسلمان اجازه داده شده است که تحت شرائط اجبارو اضطرار، از غذای ممنوع شده تا حد کفایت که نیاز انسان را برطرف نموده و زنده ماندن انسان را تضمین نماید استفاده کند.

پنج واژه مهم که برای توصیف مجاز بودن غذا استفاده می شوند عبارتنداز:

• حلال: به معنی مجاز و قانونی است. این اصطلاح نه تنها برای گوشت و مرغ بکار می رود، بلکه همچنین برای سایر محصولات غذایی، لوازم آرایشی و لوازم شخصی نیز استفاده می شود. این واژه همچنین برای رفتار شخصی و ارتباط افراد با جامعه نیز کاربرد دارد.

• حرام: به معنی ممنوع شده است. این اصطلاح دقیقاً در مقابل حلال قرار دارد.

• مشبوه : به معنی سوال برانگیز یا مورد شک و تردید است. این حالت به علت تفاوت نظر محققین و یا به علت حضور اجزاء تشکیل دهنده نامعلوم در محصول غذایی است.

• مکروه : واژه مکروه عموماً با اشخاصی که از غذایی بیزارند یا خوششان نمی آید و یا هنگامیکه حرام بودن آن بوضوح مشخص نیست، مربوط است.

• ذبیحه : واژه ای است که اغلب توسط مسلمانان در ایالات متحده برای متمایز کردن گوشت کشتار شده بوسیله مسلمانان از گوشت های بدست آمده از کشتار توسط اهل کتاب (یهودیان و مسیحیان) و یا بدون ارتباط با مذهب، استفاده می شود.